Leerplicht

In Nederland geldt een leerplicht voor kinderen van 5 tot 16 jaar. Zo kun je je voorbereiden op de maatschappij en de arbeidsmarkt. Jongeren die op hun 16e nog geen startkwalificatie hebben, moeten tot hun 18e onderwijs volgen. Dan geldt namelijk de kwalificatieplicht. Een startkwalificatie is een diploma van de havo, het vwo of het mbo (niveau 2 of hoger). Samengevat:

Leerplicht: 5-16 jaar
Kwalificatieplicht: 16-18 jaar
Werkleerplicht:19-27 jaar

Leerplichtwet

De leerplicht-wet is in 1969 opgesteld met als doel om elk kind recht op onderwijs te geven. In de leerplichtwet staat dus dat alle kinderen van hun 5e tot hun 16e levensjaar recht hebben op onderwijs om zich te ontwikkelen en een beroep te leren. Kinderen van 5 t/m 15 jaar zijn dus echt verplicht om naar school te gaan. Het doel is om voor je 16e verjaardag een startkwalificatie te halen. Je bent met een startkwalificatie namelijk gekwalificeerd (oftewel “je hebt de kwaliteiten, kennis en vaardigheden”) om je staande te houden in de maatschappij. De kans op een baan is ook veel groter met een startkwalificatie/diploma, dan zonder een startkwalificatie. Als je eenmaal 16 jaar oud bent, ben je dus niet meer leerplichtig. Maar zonder startkwalificatie op je 16e verjaardag krijg je te maken met de kwalificatieplicht.

Kwalificatieplicht

De kwalificatieplicht geldt dus voor kinderen van 16 tot 18 jaar die nog geen startkwalificatie hebben. Een startkwalificatie is een diploma van de havo, het vwo of het mbo (niveau 2 of hoger). Om te zorgen dat iedereen voldoende kansen heeft om te leren en zich te ontwikkelen tot een zelfredzaam burger, is deze plicht ingevoerd. De kwalificatieplicht houdt in dat je niet mag stoppen met school als je nog geen startkwalificatie hebt op je 16e verjaardag. Deze kwalificatieplicht duurt tot je 18e verjaardag.

Werkleerplicht

Als je ouder bent dan 18 en nog geen startkwalificatie hebt, dan val je onder de werkleerplicht. Je kunt tot je 27e jaar dan geen gebruik maken van de bijstand. Als je geen werk kunt vinden, kun je naar de gemeente gaan en zal de gemeente je helpen om in jouw situatie zo snel mogelijk aan een baan te komen. Het kan zijn dat je dan een cursus/training gaat volgen in een bepaalde richting waarin werk te vinden is of je krijgt hulp bij het solliciteren. Een MBO beroepskeuzetest is dan een prima instrument om bij jou passende beroepen te ontdekken. Zo zijn er 18plus jongeren die in deze periode (voltijd of deeltijd) een beroepsopleiding te volgen en zo een MBO diploma of hoger halen.

Leerplichtambtenaar

Een leerplichtambtenaar is iemand die controleert of ouders en scholen zich aan de leerplichtwet houden. Als een leerling niet op school komt, is de school verplicht dit te melden aan de leerplichtambtenaar. Als er problemen zijn (zoals bijvoorbeeld spijbelen of heel vaak te laat komen) dan gaat de leerplichtambtenaar in gesprek met de ouders en de leerling. De leerplichtambtenaar denkt mee hoe de leerling weer op school kan komen. De leerplichtambtenaar werkt hierbij nauw samen met organisaties die zich bezighouden met het welzijn van kinderen.

Leerplicht en extra vakantie

Je ouders mogen je niet meenemen op vakantie buiten de schoolvakanties. Doen ze dat wel dan overtreden ze de Leerplichtwet en zijn ze strafbaar. Als (één van) je ouders geen vrij kunnen krijgen tijdens de schoolvakantie, dan kunnen ze 1 keer per schooljaar een verzoek indienen voor verlof buiten de schoolvakanties. Dit verzoek moeten ze 8 weken voor de vakantie aanvragen bij de directeur van de school. Als het om langer dan 10 dagen gaat, beslist de leerplichtambtenaar. Je ouders kunnen alleen vrij vragen als:

ze kunnen aantonen dat ze door werk niet tijdens de schoolvakanties op vakantie kunnen;
de vakantie niet in de eerste 2 weken na de zomervakantie valt;
het gaat om een gezinsvakantie, die niet langer duurt dan 10 schooldagen.

Je kunt bij bijzondere omstandigheden ook vrijstelling vragen van je leerplicht.

Vrijstelling leerplicht

Je hoeft niet naar school als je bent vrijgesteld van de leerplicht. Er zijn 3 soorten vrijstelling mogelijk:

Vrijstelling voor een aantal uren onderwijs voor kleuters van 5 jaar.
Vrijstelling van inschrijving op een school.
Vrijstelling van geregeld schoolbezoek.

Vrijstelling leerplicht kinderen van 5 jaar

Als een hele schoolweek in het begin nog te vermoeiend is dan mag een kind van 5 jaar 5 uur per week thuisblijven (tot het 6 jaar wordt). Hiervoor is geen toestemming nodig maar dit moet wel gemeld worden bij de schooldirecteur of bij het schoolbestuur. Een extra vrijstelling van 5 uur is mogelijk na toestemming van de schooldirecteur. Deze vrijstelling is alleen bedoeld om overbelasting van een kind te voorkomen.

Vrijstelling inschrijving op een school

Een kind dat leerplichtig is, moet ingeschreven staan op een school. In een aantal gevallen kunt u vrijstelling van deze inschrijvingsplicht aanvragen. Dat kan bij:

Psychische en lichamelijke klachten bij het kind
Bezwaar tegen levensbeschouwelijke richting van buurtscholen
Onderwijs in het buitenland
Trekkend bestaan vanwege beroep ouders

Vrijstelling van geregeld schoolbezoek
Soms kan een leerling afwezig zijn zonder dat er sprake is van schoolverzuim of spijbelen. Een leerling hoeft bijvoorbeeld niet naar school bij:

ziekte;
schorsing;
een religieuze verplichting;
een huwelijk;
een uitvaart.

Om vrijstelling van geregeld schoolbezoek te krijgen moet u aan een aantal voorwaarden voldoen:

bij ziekte moet het schoolhoofd dit op tijd horen (uiterlijk binnen twee dagen);
bij een verplichting vanuit een godsdienst of levensovertuiging moet u het schoolhoofd van te voren informeren;
voor afwezigheid wegens een huwelijk of uitvaart moet het schoolhoofd vooraf toestemming geven.

Meer informatie over leerplicht en gedetailleerde voorwaarden voor vrijstellingen kun je vinden op Rijksoverheid.nl

Bron: rijksoverheid.nl