Loopbaanankers
Loopbaanankers zijn de werkwaarden volgens het model van de psycholoog Edgar Schein. Ze worden ook wel loopbaanwaarden of carrière-ankers genoemd. Loopbaanankers of werkwaarden zijn de drijfveren die mensen hebben om voor een bepaalde functie en een bepaalde organisatie te kiezen. Jouw loopbaanankers laten zien wat jij wat jij belangrijk vindt in een baan en andersom dus ook waarom een bepaald beroep of bepaalde baan bij jou past of niet. Kies je een baan die aansluit op jouw belangrijkste loopbaananker, dan heb je waarschijnlijk meer werkplezier en succes.
Als je meer wilt weten over algemene drijfveren van mensen, lees dan het artikel Drijfveren. Hieronder zie je meer informatie over loopbaanankers maar je kunt natuurlijk ook gelijk de Werkwaardentest of Drijfverentest doen.
8 loopbaanankers Schein
Schein onderscheidt 8 loopbaanankers ofwel loopbaananker categorieën:
Als dit loopbaananker belangrijk voor je is, dan wil je specialist zijn en heb je veel deskundigheid, talent en motivatie voor een bepaald soort werk (bv verkopen, ontwerpen, lassen, koken, financiële analyse enzovoorts). Je “arbeidsidentiteit” hangt bij dit loopbaananker nauw samen met de inhoud van je werk. Je wilt je verdiepen in je vak, niet om hogerop te komen, voor baanzekerheid of om je eigen bedrijf te kunnen starten; maar dus wel om iets heel goed te kunnen, specialist te zijn in jouw vak(gebied). Bij doorgroeien in een organisatie is het belangrijk om het opgebouwde specialisme te kunnen blijven gebruiken.
Als dit loopbaananker belangrijk voor je is, dan wil je leidinggeven en heb je een brede kennis (generalist) in plaats van een specialistische kennis (specialist). Je bent resultaatgericht, wilt invloed hebben, beslissingen nemen. Je kunt daarnaast ook goed samenwerken en communiceren en krijgt energie van het oplossen van interpersoonlijke en emotionele problemen met medewerkers.
-
Autonomie/onafhankelijkheid
Als dit loopbaananker belangrijk voor je is, dan werk je graag zelfstandig en wil je niet beperkt of afgeremd worden door andere mensen, regels of voorschriften. Je wilt juist zoveel mogelijk op je eigen manier, op je eigen werktempo en volgens je eigen (kwaliteits)normen doen. Een organisatie en functie die vraagt om zelfsturende mensen met eigen inbreng past het best bij je.
Als dit loopbaananker belangrijk voor je is, dan werk je het liefst in een goed georganiseerde (grote) organisatie met goede arbeidsvoorwaarden (cao). Uiteraard is een vast dienstverband het prettigst voor je. Veranderen van baan, zeker naar een baan bij een andere organisatie, is erg spannend en voelt al snel als een groot risico. Daarom is een grote organisatie met veel vaste functies (mogelijkheden om een loopbaan te volgen binnen één organisatie) en een grote bestaanszekerheid een voordeel.
-
Ondernemingsgerichte creativiteit
Als dit loopbaananker belangrijk voor je is, dan ben je ondernemend ingesteld en droom je wel eens van het starten van een eigen bedrijf. Je kunt dan je eigen ideeën voor producten of diensten “in de markt zetten”. Je hecht minder aan zekerheid en durft best enig risico te nemen om je doelen te bereiken. Je wilt geld verdienen en bekendheid krijgen door jouw ideeen om te zetten in daden.
-
Dienstverlening/toewijding aan een zaak
Als dit loopbaananker belangrijk voor je is, dan wil je graag een bijdrage leveren aan het verbeteren van het leven van andere mensen, de samenleving, de wereld, enzovoorts. Je wil graag zinvol werk doen en met mensen werken. Organisaties die bij je passen sluiten met hun doelstellingen dan ook vaak aan op jouw doelen. Maar je kunt ook in andere organisaties een dienstverlenende functie hebben zoals human resource medewerker of juridisch adviseur. Je kunt dus zeker ruimer denken dan alleen aan beroepen als verpleegkundige, docent, fysiotherapeut enzovoorts. Je wil graag erkenning krijgen voor het werk wat je doet en bent loyaal aan doelen, minder aan een organisatie.
Als dit loopbaananker belangrijk voor je is, dan wil je graag uitdagingen aangaan en deze natuurlijk goed volbrengen. Dit kunnen uitdagingen zijn die je jezelf oplegt of die je bijvoorbeeld met collega’s of concurrenten aangaat. Je houdt niet van routine en wil steeds nieuwe en/of moeilijke(re) opdrachten. Je hebt ambitie en een grote intrinsieke motivatie om die ambitie om te zetten in daden. Je hebt een positieve mindset en veel doorzettingsvermogen.
Als dit loopbaananker belangrijk voor je is dan is evenwicht tussen privé-leven en werk belangrijk voor je. Je vindt werk niet het belangrijkste in je leven en het mag niet ten kosten gaan van de doelen in je privé-leven. Extra inspanningen zoals overwerk doe je niet graag, zeker niet als dit ten koste gaat van momenten met je gezin of vrienden of andere zaken in je privé-leven.
Hoe gebruik je loopbaan ankers?
Loopbaanankers worden vaak gebruikt door loopbaancoaches in een traject voor loopbaanbegeleiding. Er wordt dan via een loopbaanankertest en/of interview bepaald welk loopbaanker voor jou het belangrijkst is. Vaak zijn er meerdere ankers belangrijk voor een ideale werksituatie/ban, maar is er één loopbaananker waar je echt niet zonder kunt. Die werkwaarde / drijfveer zou dan de in je functie/baan sterk naar voren moeten komen.
Je kunt ook een gratis analyse van je huidge baan (Groei job analyse) doen via arbeidstevredenheidstest of juist een uitgebreide beroepentest die bij jouw persoonlijkheid passende beroepen laat zien.
Daarnaast kun je ook meer lezen over vragen over werkwaarden die je bijvoorbeeld tijdens een sollicitatieprocedure kunt stellen over loopbaanankers zodat je kunt nagaan of de baan/functie en de organisatie echt past bij jouw loopbaananker(s) en en niet alleen maar bij jouw opleiding en werkervaring. Als je de test en de vragenlijst goed gebruikt, dan heb je waarschijnlijk meer tevredenheid, geluk en succes in je werk / carrière.
Bron: Edgar H. Schein: Loopbaanankers